Культура 16 июл 2019 1107

​​Буряад драмын театрай залуу халаанай тоосоото тоглолтонууд үнгэргэгдэнэ

Байгша оной июлиин 15-16-най үдэрнүүдтэ Хоца Намсараевай нэрэмжэтэ Буряадай драмын театрта Борис Щукинай нэрэмжэтэ ехэ һургуулиин оюутад тоосоото тоглолтоёо харуулна.“Бидэ - ерээдүйн зүжэгшэдбди” гэһэн тоглолтодоо залуу зүжэгшэд Шекспир, Гоголь, Ростан, Островскиин зүжэгүүдһээ хэһэгүүдые наадажа, хатаржа, уранаар уншажа, дуунуудые гүйсэдхэжэ харагшадай дура буляана.

- Буряад театраймнай бурьялжа байһан ажабайдалдань шэнэ хүсэн, шэнэ амисхаал орохонь гэжэ һайн ойлгообди. Москвагай Вахтанговай һургуулиин дүршэл харабабди. Эдэ сарюухан, дорюухан залуушуулые хаража баярлаабди, ерээдүйн Елбоновууд, Егорованууд урган гараха гэһэн этигэл найдал досоомнай түрүүлһэн залуу зүжэгшэдтэ амжалта хүсэнэбди, - гэжэ олон харагшад һайшаал-һанамжануудаа тоглолтын түгэсхэлдэ хэлэжэ байгаа һэн.

Ерэхэ жэлдэ Щукинай нэрэмжэтэ театрай ехэ һургуулиин буряад студиин оюутад дипломно зүжэгүүдээ Вахтанговай театрай тайзан дээрэ харуулжа, түгэсхэлэй шалгалта бариха. “Драмын театрай зүжэгшэн” гэһэн мэргэжэлтэй залуу халаан нютагаа бусаха. Буряад театрай хэдэн үеын зүжэгшэдэй хани барисаан, дүй дүршэлөө дамжуулдаг уг залгамжалһан алтан утаһан хэзээдэшье таһарангүй байхань болтогой!

Буряад драмын театр 1950 -яад онуудһаа эхилжэ, арбан жэлэй нэгэ удаа зүжэгшэдэй халаан бэлдэдэг һайхан заншалтай. Ленинград, Владивосток, мүнөө Санкт-Петербург хотонуудай түрүү театральна дээдэ һургуулинуудтай хэлсээ баталжа, хэдэн үе буряад студинуудые һургаһан намтартай.

2014 ондо “Ехэ нүүдэл тоглолтонууд” гэһэн гүрэнэй түсэлэй гаршаг доро Вахтанговай нэрэмжэтэ театр түрүүшынхиеэ Улаан-Үдэдэ зүжэгүүдээ харуулаа һэн. Тиихэдэ тус театрай дэргэдэ оршодог Щукинай нэрэмжэтэ ехэ һургуулиин захирал Евгений Князев Буряад театрай зүжэгүүдээр, зохёохы ажалаарнь һонирхоһон, өөрын тусхай сэгнэлтэ үгэһэн байна. Театрай уран һайханай хүтэлбэрилэгшэ Эржена Жамбалова дээдэ һургуулитай хэлсээ баталжа, аза талаан ехэтэйгээр энэ холбоонь хүгжэһэн юм. Тодорхойлбол, дары уран найруулагшын һуралсалай нэгэ һуури дурагхагдахадань, тэрэ дороо Виктор Жалсановые 2015-2016 онуудай һуралсалай жэлдэ эльгээһэн юм.

Удаань 2016 ондо оюутадай студи нээгдээ һэн. Бүхы Буряадһаа абьяас бэлигтэй үхибүүдые суглуулжа, харалга эмхидхэжэ, эгээл шадамар, дууша, хатарша 8 хүүгэд шэлэгдэһэн юм. Тиихэдэ Хэжэнгэ аймагһаа - Бата Шойнжонов, Зэдэ аймагһаа - Игорь Раднаев, Шэнэхээнһээ - Бальжин Арданабазарова, Захаамин аймагһаа - Арюна Цыденова, Раиса Бадмаева, Эрхүү можын Оһын аймагһаа - Владимир Иринцеев, Улаан-Үдэ хотоһоо - Дахалэ Жамбалов ба Арина Желаева гэгшэд шэлэн абалгын шата гараа.

Нюдэндөө галтай, сэдьхэлдээ сэсэгтэй залуушуул гурбан жэлэй туршада театрай эрдэм мэдэсын орьёл өөдэ эбтэй эетэй дабшан, һуралсал гарана. Удангүй Буряад драмын зүжэгшэдэй алдарта бүлгэмдэ орохо халаан Москвагай түрүүшын студи гэжэ нэрэеэ дээрэ үргэн ябаха гэжэ этигэмээр.

Тус студиин уран һайханай найруулагшань хадаа Росси гүрэнэй соёлой габьяата хүдэлмэрилэгшэн, Щукинай нэрэмжэтэ ехэ һургуулиин багша, доцент Людмила Сергеевна Ворошилова болоно. Москва хотодо һуража байһан буряад оюутадтаа һанаата болодог, энэрхы эхэ мэтэ, урин зулгыгаар хандадаг буянтай багша юм даа.


Гурбадахи курс дүүргэхэдээ, заатагүй тоосоото тоглолто харуулдаг заншалаар, оюутад түрэл нютагуудаараа айлшалхаяа багшатаяа ерээ. Ерээдүйн зүжэгшэд Арюна Раиса хоёрой тоонто болохо Захаамин аймагай Закаменск хотодо, Санага нютагта; Зэдэ аймагай Петропавловкаһаа гарбалтай Игорь хүбүүнэй тоонтодо, Батын түрэһэн Могсохон, Хэжэнгэ һууринуудта нүүдэл 6 тоглолто харуулаа. Шабинарайнгаа түрэһэн нютагаа һанадагыень, үгылдэгыень мэдэрэн ойлгооб гэжэ Людмила Ворошилова тэмдэглэнэ.

- Буряад арад ямар хүндэмүүшэ, һайхан һанаатай гэжэ ехэтэ бахарханаб, гайханаб. Хүдөө нютагуудай пажаһугшад залуушуулай зохёохы ажалай түрүүшын туршалга халуун альга ташалгаар угтажа, дэмжэжэ, зохёохы ажалдань дали жэгүүр үршөөжэ байхадань, уярангүй, баярлангүй яагаад байхабши, - гэжэ Людмила Сергеевна хэлэнэ.

Хүдөө нютагуудаар тоглолтонуудые харуулан ябахадаа, оюутад Буряад уласай арадай уран бүтээлэй түбэй “Үгы боложо байһан һууринуудай түүхэнүүд” гэһэн түсэлдэ хабаадалсана. Тэдэнэр Байгал шадарай можо нютагуудай хоорондохи оюутадай ба театраар һонирходог бүлгэмүүдэй мүрысөөндэ видеоролигуудые бэлдэхэ материал суглуулаа. Мүнөө сагай бэрхэшээлнүүдэй нэгэн болохо хосоржо байһан хүдөө нютагуудай хуби заяан тухай ажал ябуулагдана гээд тэмдэглэлтэй.

Мүнөөшье үдэшэ залуу зүжэгшэд харагшадаа үдэшын 18.30 угтан абаха гэжэ дуулганабди.

Буряад драмын театрай мэдээсэлэй албанай гэрэл зурагууд

Намжилма Цыденова